Trong nhiều thập kỷ, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và các nhà nghiên cứu đã cố gắng xác định cách tốt nhất để chẩn đoán ung thư phổi trước khi các triệu chứng xuất hiện. Là một phần của nỗ lực này, một nghiên cứu được gọi là Thử nghiệm tầm soát ung thư phổi quốc gia đã được thực hiện với hơn 50.000 bệnh nhân. Nghiên cứu cho thấy rằng chụp CT ngực hàng năm ở những bệnh nhân có nguy cơ cao có thể phát hiện ra ung thư phổi sớm và được cứu sống.

Chụp CT là gì và có những tác hại nào khi tầm soát ung thư phổi?

Máy CT là một loại máy cho phép các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhìn thấy bên trong phổi của bạn. Nó tạo ra một loạt các tia X-quang ngực được máy tính cân chỉnh để tạo thành hình ảnh 3D về phổi của bạn. Những hình ảnh này hiển thị chi tiết hơn nhiều so với chụp X-quang phổi thông thường. Chụp CT được thực hiện trong quá trình tầm soát ung thư phổi sử dụng phương pháp liều thấp, an toàn hơn về mặt liều bức xạ.

Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe diễn giải những hình ảnh quét này và tìm kiếm các hình ảnh có thể ung thư phổi. Các phát hiện chính cần quan tâm là các nốt ở phổi, hay còn gọi là "các điểm trên phổi". Hầu hết các nốt ở phổi không phải là ung thư, nhưng chúng có thể là dạng ung thư sớm mặc dù là hiếm. Nếu phát hiện có nốt ở phổi, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể đề nghị làm sinh thiết phổi.

Mặc dù sinh thiết là an toàn, tất cả các thủ thuật đều có một số nguy cơ biến chứng. Do đó, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cố gắng chỉ thực hiện sàng lọc và sinh thiết ung thư phổi trên những bệnh nhân có nguy cơ phát triển ung thư cao nhất. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm tuổi già và tiền sử hút thuốc lá nặng.

Đối tượng nào nên tầm soát ung thư phổi?

Tầm soát ung thư phổi không dành cho tất cả mọi người. Bạn nên trao đổi với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về việc tầm soát ung thư phổi có thể ảnh hưởng đến bạn. Quá trình này được gọi là “ra quyết định chung” và cuộc thảo luận về việc bạn nên tầm soát hay không bao gồm các câu hỏi sau:

·    Nguy cơ phát triển ung thư phổi của bạn là gì?

·    Bạn có làm các chẩn đoán bổ sung nếu một nốt đáng ngờ được xác định không?

·    Bạn có muốn điều trị ung thư phổi nếu nó được chẩn đoán không?

·    Bạn có đủ sức khỏe để trải qua các quy trình và liệu pháp khác nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi không?

Bạn nên xem xét việc tầm soát nếu bạn có cả ba yếu tố nguy cơ sau đây của bệnh ung thư phổi.

·    Bạn ở độ tuổi từ 50-80.

·    Hiện đang hút thuốc lá hoặc đã bỏ thuốc trong vòng 15 năm qua.

·    Đã hút tương đương 1 gói thuốc lá mỗi ngày trong ít nhất 20 năm (thuật ngữ được gọi là “số gói-năm”)

Tôi làm gì sau khi chụp CT?

Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ cùng bạn xem xét kết quả CT. Thông thường, họ đề xuất sẽ một trong các việc sau:

·    Chụp CT lặp lại trong một số khung thời gian (chẳng hạn như 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng).

·    Một kiểu chụp khác được gọi là PET (chụp cắt lớp phát xạ positron). Quá trình chạy PET tiêm vào cơ thể một loại đường được kết nối với chất đánh dấu phóng xạ an toàn để tạo ra hình ảnh màu sắc của các cơ quan và mô của cơ thể bạn dựa trên sự hấp thụ của chúng đối với đường đã được đánh dấu. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể giải thích chụp PET khác với chụp CT như thế nào và khi nào nó hữu ích.

·    Sinh thiết phổi để lấy mẫu từ một nốt hoặc vùng đáng ngờ của phổi

Có những rủi ro nào khi thực hiện tầm soát ung thư phổi không?

Có. Có 3 nguy cơ chính liên quan đến việc tầm soát ung thư phổi.

1. Nguy cơ liên quan đến chụp CT liều thấp. Các bác sĩ sẽ giảm thiểu lượng bức xạ tiếp xúc. Nguy cơ này được cho là thấp khi so sánh với nguy cơ ung thư liên quan đến hút thuốc.

2. Nguy cơ phải làm sinh thiết nếu xác định được một nốt nguy cơ cao hoặc đáng ngờ. Những rủi ro chính của sinh thiết bao gồm:

·    Chảy máu — Chảy máu thường rất nhẹ và thường được quan sát thấy. Bạn có thể cần dừng bất kỳ loại thuốc nào có thể làm tăng nguy cơ chảy máu trước khi tiến hành sinh thiết.

·    Xẹp Phổi - mặc dù không phổ biến, kim sinh thiết có thể gây chấn thương phổi (tràn khí màng phổi), không khí sẽ tích tụ xung quanh phổi. Thông thường, phổi có thể tự lành rất nhanh mà không cần can thiệp thêm. Đôi khi cần hút hết không khí để phổi không bị xẹp. Điều này có thể cần một ống ngực được đưa vào ngực của bạn.

3. Sự lo lắng liên quan đến việc phát hiện ra các nốt không đại diện cho ung thư, nhưng có thể cần sinh thiết hoặc chụp CT thường xuyên hơn. Để sinh thiết nốt phổi, một cây kim được đưa vào nốt đó để lấy mẫu mô để kiểm tra tế bào của nốt. Sinh thiết thường được thực hiện thông qua nội soi phế quản, nơi một máy ảnh nhỏ được đặt qua đường dẫn khí vào phổi của bạn để dẫn kim vào nốt hoặc bằng cách sử dụng máy quét CT để dẫn kim qua da và thành ngực của bạn vào nốt phổi.

Tôi có thể làm gì để giảm nguy cơ bị ung thư phổi?

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để giảm nguy cơ bị ung thư phổi là ngừng hút thuốc. Có nhiều lựa chọn điều trị hiệu quả để giảm lệ thuộc vào thuốc lá. Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về phương pháp có thể tốt nhất cho bạn. Nếu bạn ngừng hút thuốc, nguy cơ phát triển ung thư phổi của bạn sẽ giảm đáng kể, mặc dù nó sẽ luôn cao hơn so với người không bao giờ hút thuốc.

Tiếp xúc với môi trường độc hại cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư phổi. Những chất phơi nhiễm này bao gồm amiăng và radon. Tránh tiếp xúc với các yếu tố rủi ro này là một cách quan trọng khác để giảm nguy cơ phát triển ung thư phổi. Bạn có thể tìm hiểu thêm về những rủi ro này trong môi trường tại trang web của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (https://www.epa.gov/radon).