Hội Lồng Ngực Hoa Kỳ

THÔNG TIN DÀNH CHO BỆNH NHÂN

Virus hợp bào hô hấp (Respiratory Syncytial Virus-RSV) là gì?

Virus hợp bào hô hấp, hoặc RSV, là một loại virus đường hô hấp phổ biến lây nhiễm vào phổi và đường hô hấp. Nó thường gây ra một bệnh nhẹ giống như cảm lạnh (nhiễm trùng đường hô hấp trên) kéo dài từ 1 đến 2 tuần. Ở một số người, nhiễm RSV di chuyển xuống phổi gây viêm tiểu phế quản cấp tính (viêm đường thở) hoặc viêm phổi. Trẻ sơ sinh rất nhỏ có nguy cơ bị nhiễm trùng phổi cao hơn là chỉ bị cảm lạnh. RSV cũng có thể gây ra bệnh hô hấp nghiêm trọng ở người lớn tuổi.

 

RSV là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ em dưới 1 tuổi. Đó là lý do thường khiến trẻ nhỏ phải nhập viện trong mùa RSV phổ biến. Hầu hết trẻ em không bị bệnh nặng. Mùa RSV ở Hoa Kỳ thường bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4. Tuy nhiên, thời gian của mùa RSV khác nhau. RSV đã được thấy vào mùa hè và mô hình của nó có thể khác nhau ở một số vùng của đất nước.

RSV lây nhiễm như thế nào?

 

RSV dễ dàng lây lan từ người sang người. RSV xâm nhập vào cơ thể bạn qua mũi, miệng hoặc mắt. Khi một người bị ho hoặc hắt hơi, các giọt bắn có virus sẽ bay vào không khí. Bạn cũng có thể bị nhiễm trùng nếu mũi hoặc miệng bị nhiễm và chất tiết ra dính vào tay và sau đó lấy tay dụi mắt hoặc mũi. RSV có thể tồn tại trên các bề mặt cứng như bàn, tay nắm cửa, đồ chơi và đường ray cũi trong nhiều giờ.

 

Đối tượng nào có nguy cơ bị nhiễm RSV nặng hơn?

 

Không phải ai cũng bị nhiễm RSV. Tuy nhiên, RSV có thể dẫn đến nhiễm trùng phổi nghiêm trọng, các vấn đề về hô hấp và phải nhập viện đối với một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bao gồm:

§  Trẻ sinh non trước 29 tuần của thai kỳ (tuổi thai).

§  Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 24 tháng tuổi và mắc chứng loạn sản phế quản phổi (BPD, một bệnh phổi do sinh non).

§  Một số trẻ bị dị tật tim bẩm sinh hoặc một số bệnh phổi mạn tính khác cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Trẻ em và người lớn có hệ thống miễn dịch bị suy yếu do tình trạng sức khỏe hoặc điều trị y tế.

§  Người lớn từ 65 tuổi trở lên

 

Các triệu chứng của nhiễm RSV là gì?

Các triệu chứng của nhiễm RSV tương tự như các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác.

Một số triệu chứng phổ biến của bệnh RSV bao gồm:

§  Sổ mũi

§  Ho khan

§  Hắt hơi

§  Sốt (đặc biệt nếu thân nhiệt cao hơn 38°C ở trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi)

Ở trẻ sơ sinh rất nhỏ, các dấu hiệu kích thích, giảm hoạt động và khó thở có thể là những triệu chứng duy nhất của nhiễm trùng. Một số dấu hiệu và triệu chứng của bệnh RSV nặng bao gồm:

§  Thở khò khè

§  Thở nhanh

§  Xung quanh miệng hoặc móng tay có màu tím xanh

§  Cánh mũi phập phồng và / hoặc lồng ngực (lõm vào) khi cố gắng thở

§  Thở hổn hển

Liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn ngay lập tức nếu con bạn:

§  Khó thở

§  Dễ bị kích thích và không thể hoặc không bú bình được

§  Dưới 3 tháng tuổi và bị sốt

§  Có dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như khô miệng, khóc không ra nước mắt và đi tiểu ít hơn

Bạn có thể làm gì để ngăn ngừa nhiễm RSV?

 

Các bước bạn có thể thực hiện để giúp giảm nguy cơ mắc RSV cho bạn và con bạn, đồng thời ngăn không cho bệnh lây lan sang những người khác bao gồm:

§  Rửa tay sạch sẽ trước khi bế hoặc tiếp xúc với em bé.

§  Tránh chạm tay vào mắt, mũi và miệng.

§  Làm sạch các bề mặt có thể bị nhiễm vi rút như tay nắm cửa, đồ chơi và mặt bàn.

§  Tránh xa người đang hắt hơi hoặc ho ít nhất 2 mét nếu có thể.

§  Tránh khói thuốc lá hoặc tiếp xúc với hơi thuốc lá điện tử vốn có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

 

Những người có các triệu chứng giống như cảm lạnh nên:

§  Che miệng mũi khi có cơn ho và hắt hơi.

§  Rửa tay thường xuyên và đúng cách.

§  Hạn chế hôn người khác và càng tránh xa những người có nguy cơ mắc bệnh cao càng tốt.

Có thể làm gì khác cho những người có nguy cơ cao bị nhiễm RSV nặng?

Khi có thể, hãy hạn chế thời gian mà trẻ sơ sinh có nguy cơ cao ở trong các trung tâm chăm sóc trẻ em trong mùa RSV. Yêu cầu người khác tránh xa khi họ bị cảm hoặc bị ốm. Hiện tại, không có vắc-xin được phê duyệt để ngăn ngừa nhiễm RSV.

Các nhà nghiên cứu đang tiến hành thử nghiệm các loại vắc-xin khả thi cho trẻ sơ sinh và người lớn tuổi. Palivizumab (pah-lih-VIH-zu-mab, tên thương hiệu Synagis ™) được sử dụng cho một số trẻ sơ sinh có nguy cơ cao và dưới 2 tuổi được chọn để ngăn ngừa bệnh RSV nặng. Nó chứa các kháng thể đặc hiệu có thể giúp cơ thể chống lại RSV. Nó không được sử dụng để điều trị nhiễm RSV đang hoạt động. Palivizumab là thuốc nên tiêm bắp. Nó được cung cấp hàng tháng trong suốt mùa RSV.

Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn nếu con bạn là ứng cử viên cho palivizumab. Tìm hiểu khi nào mùa RSV bắt đầu và kết thúc trong khu vực của bạn. Nếu đứa trẻ có nguy cơ cao của bạn được sinh ra trong mùa RSV, trẻ có thể được tiêm liều đầu tiên trước khi xuất viện. Hãy chắc chắn rằng bạn đã lên kế hoạch trước cho lần chích đầu tiên của bé vì bạn có thể cần được bảo hiểm chấp thuận. Đừng bỏ liều, bé của bạn có thể không được bảo vệ.

Bạn có thể làm gì để điều trị nhiễm RSV ở trẻ nhỏ?

§  Không có phương pháp điều trị hiệu quả nào được sử dụng cho nhiễm RSV.

§  Các triệu chứng giống như cảm lạnh ở trẻ sơ sinh có thể được giúp đỡ bằng cách hút mũi nhẹ nhàng.

§  Không nên cho trẻ uống thuốc cảm vì chúng có thể gây tác dụng phụ và không có hiệu quả đối với trẻ nhỏ.

§  Nên tránh sử dụng máy xông hơi nóng vì có nguy cơ gây bỏng và máy xông phun sương có thể bị nhiễm nấm mốc. Đảm bảo rằng con bạn uống đủ chất lỏng để ngăn ngừa mất nước.

Tác giả:Marianna Sockrider MD DrPH, Julie Katkin MD

Phản biện: Kristin Van Hook MD, MPH, Hrishikesh S Kulkarni, MD, Thomas Ferkol MD

Người dịch: Trần Thanh Lộc - BS. Lê Thị Tuyết Lan

Bài viết này được dịch với sự cho phép của Hội Lồng Ngực Hoa Kỳ trong loạt bài thông tin dành cho bệnh nhân

Nguồn: https://www.thoracic.org/patients/patient-resources/resources/respiratory-syncytial-virus-rsv.pdf