Hội Lồng Ngực Hoa Kỳ

THÔNG TIN DÀNH CHO BỆNH NHÂN

THỬ THÁCH VẬN ĐỘNG ĐỂ TÌM CHỨNG CO THẮT PHẾ QUẢN DO VẬN ĐỘNG

Virus hợp bào hô hấp Respiratory Syncytial Virus (RSV), là một loại virus đường hô hấp phổ biến lây nhiễm vào phổi và đường thở. Nó thường gây ra bệnh giống cảm lạnh nhẹ (nhiễm trùng đường hô hấp trên) kéo dài từ 1 đến 2 tuần. Ở một số trẻ, nhiễm trùng RSV di chuyển xuống phổi gây viêm tiểu phế quản cấp tính (viêm đường hô hấp) hoặc viêm phổi. Trẻ nhỏ bị RSV có nguy cơ bị nhiễm trùng phổi cao hơn là chỉ bị cảm lạnh. RSV cũng có thể gây bệnh hô hấp nghiêm trọng ở người lớn tuổi. Để biết thêm về Nhiễm RSV ở người lớn, xem thông tin ở trang www.thoracic.org/patients

 

RSV là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ dưới 1 tuổi. Đây là nguyên nhân khiến trẻ nhỏ phải nhập viện phổ biến nhất trong mùa RSV. Hầu hết trẻ em không bị bệnh nặng. Mùa RSV ở Hoa Kỳ thường diễn ra từ tháng 11 đến tháng 4. Tuy nhiên, thời gian RSV diễn ra có thể khác nhau ở một số vùng trên cả nước.

RSV lây lan như thế nào?

RSV lây lan dễ dàng từ người này sang người khác. Virus xâm nhập vào cơ thể bạn qua mũi, miệng hoặc mắt. Khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, những giọt nước chứa virus sẽ bay vào không khí. Bạn cũng có thể bị nhiễm trùng nếu tay bị dính chất tiết nhiễm trùng ở mũi hoặc miệng và sau đó dụi mắt hoặc mũi. RSV có thể tồn tại trên các bề mặt cứng như bàn, tay nắm cửa, đồ chơi và thành giường trong nhiều giờ.

Trẻ sơ sinh/trẻ em nào có nguy cơ bị nhiễm RSV nặng cao hơn?

Không phải ai cũng bị nhiễm RSV nặng. Tuy nhiên, RSV có thể dẫn đến nhiễm trùng phổi nghiêm trọng, khó thở và phải nhập viện đối với một số trẻ có nguy cơ cao. Bao gồm:

  • Trẻ sinh non trước 29 tuần của thai kỳ.
  • Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 24 tháng tuổi mắc chứng loạn sản phế quản phổi.
  • Một số trẻ bị dị tật tim bẩm sinh hoặc một số bệnh phổi mạn tính khác cũng có nguy cơ cao hơn.
  • Trẻ em có hệ thống miễn dịch bị suy yếu do tình trạng bệnh lý hoặc điều trị y tế.
  • Trẻ em người Mỹ da đỏ hoặc thổ dân Alaska.

Một nửa số trẻ nhập viện vì nhiễm RSV không có bất kỳ tình trạng nguy cơ cao nào được liệt kê ở trên. Đây là lý do tại sao tất cả trẻ sơ sinh khỏe mạnh đều được cung cấp dịch vụ phòng ngừa RSV.

Các triệu chứng nhiễm RSV là gì?

Các triệu chứng của nhiễm RSV cũng tương tự như các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác.

Một số triệu chứng phổ biến của bệnh RSV bao gồm:

  • Sổ mũi
  • Ho
  • Hắt hơi

Sốt nếu nhiệt độ cao hơn 100,4oF (cao hơn 38oC) ở trẻ dưới 2 tháng tuổi

Ở trẻ nhỏ, khó chịu, giảm hoạt động và khó thở có thể là triệu chứng duy nhất của nhiễm trùng. Một số dấu hiệu, triệu chứng của bệnh RSV nặng gồm:

  • Khò khè
  • Thở nhanh
  • Xung quanh miệng hoặc móng tay có màu hơi xanh
  • Cánh mũi phập phồng và/hoặc co rút ngực khi cố gắng thở
  • Thở gấp

Liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn ngay lập tức nếu con bạn:

  • Khó thở.
  • Trẻ dưới 2 tháng tuổi khó chịu và không thể hoặc không chịu bú bình và bị sốt.
  • Có dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như khô miệng, khóc không ra nước mắt và đi tiểu ít thường xuyên hơn.

 

Bạn có thể làm gì để ngăn ngừa nhiễm RSV?

Các bước bạn có thể thực hiện để giúp giảm nguy cơ mắc RSV của bạn và con bạn, không lây sang người khác bao gồm:

  • Rửa tay kỹ và yêu cầu người khác rửa tay trước khi bế hoặc tiếp xúc với em bé.
  • Tránh chạm tay vào mắt, mũi và miệng.
  • Vệ sinh các bề mặt có thể bị nhiễm vi-rút như tay nắm cửa, đồ chơi và mặt bàn.
  • Giữ khoảng cách ít nhất 6 feet (2m) với người đang hắt hơi hoặc ho nếu có thể.
  • Tránh hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với vaping vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Những người có triệu chứng giống cảm lạnh nên:

  • Che miệng, mũi khi ho và hắt hơi.
  • Rửa tay thường xuyên và đúng cách.
  • Hạn chế hôn người khác và tránh xa những người có nguy cơ cao càng nhiều càng tốt.

Làm gì cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh có nguy cơ cao bị nhiễm RSV nặng?

FDA phê chuẩn hai liệu pháp kháng thể đơn dòng có thể sử dụng để giúp ngăn ngừa nhiễm RSV nặng ở trẻ sơ sinh và trẻ có nguy cơ cao. Palivizumab (tên thương hiệu Synagis) được tiêm dưới dạng mũi tiêm với liều hàng tháng trong mùa RSV. Nirsevimab-alip (tên thương hiệu Beyfortus) là mũi tiêm được tiêm một lần cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong mùa RSV đầu tiên của chúng.

Những liệu pháp này cũng có thể được áp dụng cho một số trẻ dưới 2 tuổi có nguy cơ cao mắc RSV nặng trong mùa RSV thứ hai. Hiện tại nguồn cung cấp Beyfortus có hạn nên nên ưu tiên dùng liều cho trẻ sơ sinh có nguy cơ nhiễm RSV nặng cao nhất. Synagis cần nhiều hơn một liều. Vì vậy, hãy chắc chắn rằng con bạn có thể tiêm tất cả các liều để được bảo vệ hoàn toàn.

Để biết thêm về Phòng ngừa RSV ở Trẻ sơ sinh và Trẻ nhỏ, hãy xem tờ thông tin tại www.thoracic.org/patient


Trong thai kỳ

Có một loại vaccine RSV (tên thương hiệu ABRYSVO) có thể được tiêm trong thời gian thai kỳ từ 32 đến 36 tuần. Trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ đã được tiêm vaccine RSV từ mẹ được bảo vệ khỏi bị nhiễm trùng nặng nhờ các kháng thể mà chúng nhận được từ mẹ khi còn trong bụng mẹ.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Trong mùa RSV, khi có thể, hãy hạn chế thời gian trẻ sơ sinh có nguy cơ cao ở trong các trung tâm chăm sóc trẻ em. Yêu cầu người lớn tránh xa khi họ bị cảm lạnh hoặc bị ốm.

Bạn có thể làm gì để điều trị nhiễm RSV ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ?

  • Không có phương pháp điều trị hiệu quả đối với nhiễm RSV mà chỉ có chăm sóc hỗ trợ.
  • Triệu chứng giống cảm lạnh ở trẻ sơ sinh có thể được cải thiện bằng cách hút mũi nhẹ nhàng.
  • Không nên dùng thuốc cảm vì chúng có thể gây ra tác dụng phụ và không hiệu quả ở trẻ nhỏ.
  • Nên tránh sử dụng máy phun hơi nóng vì có nguy cơ bị bỏng và máy phun sương mát vì có thể bị nhiễm nấm mốc.
  • Đảm bảo bé bú đủ sữa mẹ, sữa công thức hoặc chất lỏng để tránh mất nước.

Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn xem cần bao nhiêu. Dấu hiệu mất nước có thể bao gồm thiếu nước mắt, khô miệng và ít hoặc không có tả ướt.

Những điểm chính

  • Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn xem con bạn có phù hợp với liệu pháp phòng ngừa bằng kháng thể RSV hay bạn là đối tượng cần chích vắc xin RSV.
  • Tìm hiểu thời điểm mùa RSV bắt đầu và kết thúc ở khu vực của bạn.
  • Nếu dùng Synagis, đừng bỏ liều, nếu không con bạn có thể không được bảo vệ.

Tác giả: Ferdinand Cacho, MD, Marianna Sockrider MD DrPH, Julie Katkin MD

Phản biện: Tina Hartert, MD, MPH

Người dịch: Trần Thanh Lộc - BS. Lê Thị Tuyết Lan

Nguồn

Hội lồng ngực Hoa Kỳ

http://www.thoracic.org/patients

—What is Bronchopulmonary Dysplasia (BPD)

—How Vaccines Work

—Monoclonal Antibodies

—RSV in Adults

—RSV Prevention in Infants and Children

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ CDC

https://www.cdc.gov/rsv/

Trẻ khỏe mạnh-Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ

Quỹ sức khỏe trẻ em Nemours

Bài viết này được dịch với sự cho phép của Hội Lồng Ngực Hoa Kỳ trong loạt bài thông tin dành cho bệnh nhân

Nguồn bài:

https://www.thoracic.org/patients/patient-resources/resources/respiratory-syncytial-virus-rsv-infection-in-babies-and-children.pdf